Bacteriën en virussen zijn beide microscopisch klein en kunnen ziektes veroorzaken. Toch zijn het totaal verschillende organismen. In dit artikel lees je wat de belangrijkste verschillen zijn tussen bacteriën en virussen, hoe ze zich verspreiden en hoe je ze bestrijdt.
Wat zijn bacteriën?
Bacteriën zijn eencellige micro-organismen met een eigen celstructuur. Ze kunnen zichzelf voortplanten door deling en hebben geen gastheer nodig om te overleven. Er zijn zowel schadelijke als nuttige bacteriën.
- Voorbeelden van nuttige bacteriën: darmbacteriën, melkzuurbacteriën
- Schadelijke bacteriën kunnen infecties veroorzaken, zoals blaasontsteking of longontsteking
De meeste bacteriën zijn onschadelijk of zelfs essentieel voor onze gezondheid.
Wat zijn virussen?
Virussen zijn geen levende organismen, maar microscopisch kleine deeltjes die bestaan uit erfelijk materiaal (DNA of RNA) in een eiwitmantel. Ze hebben een gastheercel nodig om zich voort te planten.
Een virus hecht zich aan een cel, dringt naar binnen en gebruikt de cel om kopieën van zichzelf te maken. Bekende virussen zijn bijvoorbeeld het griepvirus, coronavirus en herpesvirus.
Meer uitleg staat op UMC Utrecht.
Belangrijkste verschillen tussen bacteriën en virussen
| Kenmerk | Bacteriën | Virussen |
|---|---|---|
| Grootte | Groter (1000x een virus) | Veel kleiner |
| Levend organisme | Ja | Nee |
| Zelfstandig leven | Ja, hebben geen gastheer nodig | Nee, alleen actief in gastheercel |
| Voorplanting | Delen zich zelfstandig | Gebruiken cellen van de gastheer |
| Bestrijding | Antibiotica werken | Vaccins of antivirale middelen |
Hoe worden ze verspreid?
Beide kunnen worden overgedragen via:
- Druppeltjes uit neus of keel (hoesten, niezen)
- Contact met besmette oppervlakken of mensen
- Via voedsel of water (bij sommige bacteriën)
Hoe behandel je ze?
- Bacteriële infecties: met antibiotica (alleen als het echt nodig is)
- Virale infecties: meestal rust, soms antivirale medicatie of vaccins (zoals bij griep of covid)
Zowel bacteriën als virussen kunnen ook via voedsel overgedragen kunnen worden.
Conclusie: wat is het verschil?
Bacteriën zijn levende micro-organismen die zichzelf kunnen vermenigvuldigen, terwijl virussen afhankelijk zijn van een gastheercel om zich voort te planten. Antibiotica werken alleen tegen bacteriën, niet tegen virussen. Beide kunnen ziekten veroorzaken, maar ze vragen om een andere aanpak.
