Wat is een normale hartslag in rust? Je hartslag vertelt veel over je gezondheid. Maar wat is nu eigenlijk een normale hartslag in rust? In dit artikel ontdek je wat als normaal wordt beschouwd, welke factoren je hartslag beïnvloeden, wanneer je alert moet zijn en hoe je jouw rusthartslag kunt meten.
Waarom is je hartslag in rust belangrijk?
Je rusthartslag is het aantal hartslagen per minuut wanneer je volledig in rust bent, bijvoorbeeld net na het wakker worden. Een gezonde rusthartslag wijst op een goed werkend hart en een goede conditie. Je hart hoeft dan namelijk minder hard te werken om bloed door je lichaam te pompen.
Een te hoge of juist te lage rusthartslag kan daarentegen een teken zijn van onderliggende gezondheidsproblemen, vooral als je daarbij klachten ervaart zoals duizeligheid, vermoeidheid of hartkloppingen. Regelmatig je rusthartslag meten is dus een eenvoudige manier om je cardiovasculaire gezondheid in de gaten te houden (Mayo Clinic).
Wat is een normale hartslag in rust?
De algemene richtlijn voor volwassenen is:
- Tussen de 60 en 100 slagen per minuut (bpm) in rust
- Bij goed getrainde sporters: vaak tussen de 40 en 60 bpm
Dit sluit aan bij inzichten van onder andere de Mayo Clinic en de American Heart Association.
Een hartslag onder de 60 bpm wordt ook wel bradycardie genoemd. Bij sporters is dit vaak normaal, maar bij anderen kan het duiden op een vertraagde hartwerking. Boven de 100 bpm in rust spreken we van tachycardie, wat zonder duidelijke aanleiding reden tot onderzoek kan zijn.
Factoren die je hartslag beïnvloeden
- Conditie: een goede lichamelijke conditie verlaagt de rusthartslag
- Leeftijd: kinderen hebben een hogere hartslag dan volwassenen
- Emotie en stress: spanning of opwinding verhoogt de hartslag
- Medicatie: bijvoorbeeld bètablokkers verlagen de hartslag
- Lichaamstemperatuur: koorts of hitte versnelt het hartritme
- Ziekte of hormonen: bijvoorbeeld bij een overactieve schildklier
Volgens Healthdirect Australia kunnen ook slaaptekort, alcoholgebruik en cafeïne invloed hebben op je hartslag.
Hoe meet je je rusthartslag?
De eenvoudigste manier is handmatig:
- Meet direct na het ontwaken, vóór je opstaat
- Gebruik twee vingers (geen duim) op je pols of in je hals
- Tel het aantal slagen in 30 seconden en verdubbel dit
Je kunt ook een smartwatch of hartslagmeter gebruiken. Zorg ervoor dat je ontspannen bent en niet net gegeten, bewogen of koffie gedronken hebt.
Wanneer is je hartslag reden tot zorg?
Let op en neem contact op met een arts bij:
- Een rusthartslag lager dan 50 bpm (zonder training) in combinatie met klachten
- Een hartslag boven de 100 bpm in rust, zonder duidelijke oorzaak
- Symptomen als flauwvallen, duizeligheid, kortademigheid of hartkloppingen
Dit zijn signalen die volgens de American Heart Association serieus genomen moeten worden.
Veelgestelde vragen over je hartslag
Is een lagere hartslag altijd beter?
Niet per se. Bij sporters is een lagere hartslag normaal, maar bij anderen kan het wijzen op problemen met de elektrische geleiding van het hart.
Is een smartwatch betrouwbaar voor hartslagmetingen?
Voor een globale meting: ja. Maar bij medische klachten is een ECG of meting via een arts betrouwbaarder.
Kan stress langdurig je hartslag verhogen?
Ja, chronische stress activeert je zenuwstelsel en kan leiden tot een blijvend verhoogde hartslag, met alle gezondheidsrisico’s van dien.
Conclusie: wat is een gezonde rusthartslag?
Voor de meeste volwassenen ligt een gezonde rusthartslag tussen de 60 en 100 bpm. Goed getrainde mensen kunnen daaronder zitten. Belangrijker dan het exacte getal is het totaalplaatje: hoe voel je je, en zijn er klachten? Door regelmatig je hartslag in rust te meten, krijg je inzicht in je gezondheid en kun je tijdig actie ondernemen bij afwijkingen.
Luister naar je lichaam en schakel medische hulp in bij twijfel – je hart is tenslotte je belangrijkste motor.
